کمک‌های اولیه خودرو
ابزارهای موردنیاز در خودرو
- از یک صفحه فولادى به قطر حداقل ۳ میلیمتر و به ابعاد ۳۰×۲۰ سانتیمتر جهت قراردادن زیر پایه جک استفاده شود
- یک تکه قالى با موکت کهنه ۱۰۰×۵۰ سانتیمتر براى قرار دادن زیر لاستیک خودرو در موقع بکسباد کردن و یا بستن دور سپر در موقع هل دادن
- یک قرقره سیم آهنگى جهت بکسل، یک قرقره نوار چسب و یک قرقره نخ طناب
- یک جفت کابل براى اتصال باطرى به طور موازى با گیره‌هاى سوسماری
- یک ظرف ۵ لیترى براى بنزین و یک ظرف ۵ لیترى براى آب
- پیچ گوشتى دو سو در اندازه هاى ۳ – ۵ – ۸ – ۱۳و پیچ گوشتى چهار سو
- آچار به اندازه هاى ۲۲ ـ ۱۹ ـ ۱۷ ـ ۱۵ ـ ۱۴ ـ ۱۳ ـ ۱۲ ـ ۱۱ ـ ۱۰ ـ ۹ ـ ۷
- آچار رینگ کج به اندازه هاى ۱۹ ـ ۱۷ ـ ۱۶ ـ ۱۴ ـ۱۱ ـ ۱۰
- کپسول آتش‌نشانى مخصوص اتومبیل
- چراغ قوه و چراغ گردان خطر
- سرى آچار شش گوش آلینوس آلن
- سوهان تخت دو یا سه لبه
- آچار شمع
- اره آهن‌بر کوچک
- سوهان کنتاکت
- دستکش کار
- فازمتر اتومبیل
- چاقوى جیبی
- انواع لامپ چراغ
- انواع فیوز
- آچار چرخ
- مترنواری
- تلمبه
بازدیدهای ضروری از خودرو
- بازدید و سرویس‌هاى روزانه، هفتگى و ماهیانه وسیله نقلیه قبل از راه‌اندازى خودرو و یا پس از کارکرد ذیل بسیار مهم و ضرورى مى‌باشد؛ ضریب اطمینان وایمنى خودرو، عمر متوسط خودرو و قطعات موتور و متعلقات آن را افزایش مى‌دهد. بازدهى و راندمان وسیله نقیله را افزایش داده و از وارد شدن خسارت مالى احتمالى به وسیله نقلیه و وارد شدن خسارت جانى به افراد به علت نقص فنى جلوگیرى مى‌نماید. مخارج و هزینه‌هاى خودرو کاهش یافته و باعث صرفه‌جویى در مصرف بنزین و روغن موتور خواهد شد.
بازدید روغن موتور و آب رادیاتور:
چون میزان و کیفیت آب و روغن در وسیله نقلیه بسیار مهم بوده و جنبه حیاتى دارد، لذا بازدید آنها باید روزانه و قبل از روشن نمودن موتور و رانندگى صورت گیرد و در صورتى که میزان روغن موتور و یا آب رادیاتور نرمال و فول نباشد باید حتماً اندازه آنها را به میزان استاندارد آن موتور رسانید تا در هنگام رانندگى مشکلى به وجود نیاید. در صورتى که خواص و کیفیت مطلوب روغن موتور از بین رفته باشد و یا آب رادیاتور کثیف شده باشد باید حتماً نسبت به تعویض آنها اقدام شود.
بازدید روغن ترمز و روغن کلاچ:
معمولاً هر یک ماه یک بار و یا پس از طى مسافت دو هزار کیلومتر باید روغن ترمز و روغن کلاچ درون مخرن مربوط به آنها بازدید و بازرسى شود و در صورت کاهش روغن آنها باید حتماً تا میزان استاندار آن وسیله نقلیه روغن اضافه شود.
بازدید روغن مخصوص گیربکس، دیفرانسیل و جعبه فرمان:
معمولاً روغن گیربکس، دیفرانسیل و جعبه فرمان حداکثر هر شش ماه یکبار و یا پس از طى مسافت ده هزار کیلومتر باید بازدید شده و در صورت کاهش روغن مخصوص آنها به میزان استاندارد آن وسیله نقلیه روغن مخصوص اضافه شود و در صورتى که خواص و کیفیت مطلوب روغن آنها کاهش یافته باشد حتماً روغن آنها تخلیه و با روغن جدید پر شود.
بازدید چراغ‌ها، فرمان، ترمز، چراغ‌ها و آب باطرى:
معمولاً بازدید چرخها و میزان باد و کیفیت لاستیکهاى آن، روان و دقیق بودن فرمان و کارآیى مطلوب ترمزها و وضعیت چراغهاى گوناگون وسیله نقلیه و تنظیم نور پایین و بالاى چراغهاى جلو و کیفیت و کمیت آب باطرى باید هر روز قبل از رانندگى صورت بگیرد و در صورتى که هر کدام از آنها ایرادى دارد در اسرع وقت نسبت به تنظیم، تعویض و یا تعمیر آنها اقدام شود تا در هنگام رانندگى مشکلى پیش نیاید.
بازدید فیلتر هوا و صافى روغن:
فیلتر هوا و صافى روغن وسایل نقلیه پس از مدت زمان و کارکرد معینى کثیف و خراب شده و کارآیى خود را از دست مى‌دهد و در حالت عادى فیلتر هوا باید حداکثر هر هزار کیلومتر تعویض و یا تمیز شود و صافى روغن هر دو هزار کیلومتر تعویض شود تا بازدهى و راندمان موتور مطلوب شود.
بازدید شمع‌ها، پلاتین و دلکو:
بازدید شمع‌ها و پلاتین و دلکو معمولاً باید حداکثر هر ماه یکبار و یا پس از طى مسافت دو هزار کیلومتر صورت بگیرد. در صورت کثیف بودن و یا تنظیم نبودن، نسبت به تمیز و تنظیم کردن آنها اقدام شود و در صورت خراب بودن نسبت به تعویض آنها اقدام شود.
بازدید لنت‌هاى ترمز:
بازدید لنت‌هاى ترمز معمولاً باید حداکثر هر سه ماه یکبار و یا پس از طى مسافت چهار هزار کیلومتر انجام و در صورت تمام شدن (نازک شدن) لنت نسبت به تعویض آنها اقدام شود.
بازدید روغن موتور خودرو:
فاصله تعویض روغن بستگى به جنس روغن، فیلتر، نحوه و شرایط رانندگى دارد و میزان آن در کاتالوگ تعمیراتى یا دفترچه هر خودرو آمده است؛ ولى معمولاً پس از طى مسافت حداقل هزار و پانصد کیلومتر و حداکثر سه هزار و پانصد کیلومتر روغن موتور مى‌بایستى تعویض شود (این امر بستگى به نوع روغن و کیفیت آن دارد).
بازدید برف پاک‌کن‌ها، مخزن آب و شیشه‌شوى:
بازدید برف پاک‌کن‌ها ، مخزن آب ، شیشه‌شوى و پمپ آب باید حداکثر هر ماه یک بار انجام شود تا کارآیى لازم را در مواقع مورد نیاز داشته باشد و در صورت خرابى آنها نسبت به تعمیر و یا تعویض آن اقدام نمود و در صورت کاهش آب مخزن، آن را پر از آب نموده و براى بهتر تمیز شدن شیشه دو الى پنج قطره مایع ظرفشویى به داخل مخزن اضافه نمایید.
بازدید و تعویض والوالین یاتاقان توپى چرخ‌هاى جلو:
بازدید والوالین یاتاقان توپى چرخ‌هاى جلو معمولاً باید حداکثر هر شش ماه یکبار یا پس از طى مسافت هزار کیلومتر انجام شود و در صورت کاهش کیفیت والوالین نسبت به تعویض آنها اقدام شود.
بازدید تسمه پروانه:
بازدید از تسمه معمولاً باید حداکثر ماهى یکبار یا پس از طى مسافت هزار کیلومتر انجام و در صورت شل یا سفت شدن اضافى تسمه پروانه نسبت به تنظیم آن توسط پیچ تنظیم کشش تسمه پروانه نسبت به تعویض آن اقدام شود.
بازدید کابل‌هاى اتصال برق مثبت و منفى باطرى و سیم‌هاى مختلف وسیله نقلیه:
بازدید کابل‌هاى اتصال برق مثبت و منفى باطرى و سیم‌هاى مختلف وسیله نقلیه معمولاً باید حداکثر هر ماه یکبار انجام و در صورت پاره و یا زخمى شدن آنها به سرعت نسبت به تعمیر و یا تعویض آنها اقدام شود تا باعث اتصالى سیمها و ایجاد حریق نشود.
روش صحیح روشن نمودن خودرو
روشن کردن خودرو در دو حالتى که موتور سرد و یا گرم مى‌باشد داراى شرایطى است که توسط اکثر رانندگان رعایت نمى‌شود. در این بخش به تشریح هر دو حالت صحیح آن مى‌پردازیم.
خودرو در حالتى که موتور سرد است
ترمز دستى را بکشید. چراغ‌ها و لوازم برقى اضافى را خاموش کنید. جعبه دنده دستى پدال کلاچ را تا کف فشار داده و به دنده خلاص انتقال دهید. تا روشن شدن موتور پدال کلاچ را تا کف تحت فشار قرار دهید. پدال گاز را یک بار فشار داده و ساسات را کاملاً بکشید بدون فشاردادن پدال گاز استارت بزنید بعد پس از روشن شدن، موتور ساسات را تا نیمه ببندید. بعد از گرم کردن موتور (حداکثر سى ثانیه) مى‌توانید حرکت کنید. از حرکت سریع با موتور سرد خوددارى کنید. بعد از چند ثانیه رانندگى ساسات را تا آخر ببندید.
خودرو در حالتى که موتور گرم است
پدال گاز را تا نیمه نگه داشته و سپس استارت را بزنید. از پمپ زدن به وسیله پدال گاز خوددارى کنید. در صورت داغ بودن موتور، پدال گاز را تا آخر فشار داده استارت بزنید در صورتى که موتور گرم است ولى روشن نمى‌شود(موتور خفه کرده)پدال گاز را به مدت ۱۵ تا ۲۰ ثانیه تا آخر با پا نگه دارید. در حالى که پدال گاز تا آخر فشار داده شده است، استارت بزنید ممکن است در حدود ۲۰ تا ۳۰ ثانیه طول بکشد تا بنزین اضافى از بین برود. در صورت روشن نشدن چند دقیقه صبر کرده و دو مرتبه دوباره استارت بزنید. از پمپ زدن پدال گاز خوددارى کنید. فقط آن را تا آخر با پا نگهدارید.
چگونگی برطرف کردن عیوب متداول خودرو
کنترل سیستم سوخت رسانی
توجه: چنانچه با رعایت نکات گفته شده موتور روشن نشد بکسل کردن خودرو به صرفه خواهد بود.
کنترل سیستم جرقه زنی
توجه: وجود جرقه آبى در دهانه پلاتین دلیل بر سالم بودن وایرها، سیمها، کویل، پلاتین و فیوز دلکو است، در غیر این صورت شاید دهانه پلاتین خال زده باشد بنابراین با سوهان یا سمباده نرم آن را تمیز کنید.
– فرمان ( CAMBER) تنظیم نبودن زاویه کمبر
دلیل ساییدگى تایر به صورت مورب؟
– فرمان ( TOEIN) تنظیم نبودن زاو یه تواین
دلایل پله پله شدن تایر؟
– بالانس نبودن چرخ
– نامرغوب بودن جنس تایر
دلایل پله پله شدن یک طرف تایر؟
– سفت گردیدن چرخ به هر دلیل
– تنظیم نبودن دستگاه تعلیق
جابجایى لاستیکها
بسیارى از رانندگان، حتى رانندگان حرفه اى از یک اصل مهم در مورد رسیدگى به وضعیت لاستیکهاى خودرو که در افزایش دوام و استفاده بهینه از آنها نیز نقش تعیین کننده اى دارد غافلند. این اصل جابجایى لاستیک محور یا محورهاى عقب انواع خودرو کامیون و دیگر بارکشها مى باشد. در مورد جابجایى لاستیکهاى خودرو دو نظریه وجود دارد.
یک نظریه حاکى از آن است که این جابجایى باید در فواصل معینى انجام شود و نظریه دیگر رعایت فواصل دوره اى را الزامى مى داند و مى گوید از ساییدگى لاستیک مى توان زمان جابجایى را تشخیص داد. ولى طرفداران هر دو نظریه انجام این عمل را براى وسایل نقلیه اى که محور جلو آنها محرک است ضرورى مى دانند، بخصوص اگر این وسایل نقلیه مجهز به لاستیک رادیال باشند که در این صورت عمر لاستیکهاى محور عقب چند برابر محور جلو خواهد بود.
اصل جابجایى لاستیکها عبارت است از: تغییر مکان دوره اى چرخها، با توجه به پارامترهاى ظرفیتى و شرایط رانندگی، در اکثر موارد تغییر مکان چرخها باعث افزایش عمر لاستیکها مى شود چون با این تغییر ساییدگى لاستیکها به طور یکسان و همزمان انجام خواهد شد. مهمترین اشکالى که از تغییر مکان لاستیکها ناشى خواهد شد، لزوم بالانس کردن مجدد چرخها مى باشد. زیرا با جابجایی، تنظیم آنها به هم مى خورد.
جابجایى لاستیک خودروهاى سوارى پس از ۰۰۰ / ۱۰ ـ ۰۰۰ / ۱۵ کیلومتـر کارکرد یا سـالانـه انـجـام مى گیرد. با توجه به نوع لاستیک، روش جابجایى به یکى از دو حالت زیر باید انجام شود:
الف) لاستیک رادیال: اگر خودرو سوارى مجهز به لاستیکهاى رادیال باشد روش جابجایى آنها باید به صورت خطى انجام شود.
ب) لاستیک معمولى: اگر لاستیکهاى خودرو از نوع معمولى است براى جابجایى چرخها باید از روش ضربدرى استفاده کرد.
بازدید و سرویس‌هاى روزانه، هفتگى و ماهیانه وسیله نقلیه قبل از راه‌اندازى خودرو و یا پس از کارکرد ذیل بسیار مهم و ضرورى مى‌باشد؛ ضریب اطمینان و ایمنى خودرو، عمر متوسط خودرو و قطعات موتور و متعلقات آن را افزایش مى‌دهد.
بازدهى و راندمان وسیله نقیله را افزایش داده و از وارد شدن خسارت مالى احتمالى به وسیله نقلیه و وارد شدن خسارت جانى به افراد به علت نقص فنى جلوگیرى مى‌نماید.
مخارج و هزینه‌هاى خودرو کاهش یافته و باعث صرفه‌جویى در مصرف بنزین و روغن موتور خواهد شد.
کنترل‌هاى مؤثر، جهت کاهش سوانح خودرو
پایتان را برای حدود یک دقیقه محکم بر روی پدال ترمز فشار دهید. اگر در این مدت پدال به آرامی پایین رود ممکن است نشتی در سیستم ترمز وجود داشته باشد.
همه وسایل ایمنی و برق خودرو را آزمایش کنید به این ترتیب که ابتدا خودرو را روشن نموده کلید چراغ ها و دیگر کنترل ها را از درون خودرو آزمایش کنید و سپس از دوستان بخواهید وضع هر چراغ را از بیرون رویت و اطلاع دهند. در همین هنگام قبل از اینکه موتور گرم شود به صدای آن گوش دهید. موتور نباید سر و صدای غیرعادی داشته باشد.
برای آزمایش کمک فنرها در یک گوشه خودرو ایستاده و دستتان را بر روی سپر یا گلگیر بگذارید و چندین بار محکم به پایین فشار دهید. سپس یک بار آن را رها کنید. اگر تکان های خودرو چندین بار تکرار شود به اصطلاح فنرها بازی می کنند، احتمالاً کمک فنرها صدمه دیده است. این عمل را برای سه کمک فنر دیگر هم انجام دهید.
در یک جاده مستقیم هموار و خلوت به دوستتان بگویید که خودرو را به راه انداخته حرکت کند و شما با دقت به خودرو نگاه کنید. اگر خودرو متمایل به پهلو حرکت کند یعنی به یک سمت کشیده شود احتمالاً تصادف داشته و شاسی آن از حرکت اولیه خارج شده است.
موتور خودرو یکی از مهمترین قسمتهای خودرو است و باید در هنگام خرید خودرو بدان توجه خاصی نمود. خودرو را روشن کنید از دوستتان بخواهید گاز بدهد، اگر دود آبی خارج شد خودرو روغن سوزی دارد. وجود دود سیاه نشانه عدم تنظیم کاربراتور می باشد. اطراف موتور را نیز نگاه کنید تا از کمپرس روغن در اطراف آن نباشد.
اگر خودرو اتوماتیک است سعی کنید به مکانیک نشان دهید و اگر خودرو دنده ای است خودرو را روشن کنید و کلاچ را امتحان نمایید. وضعیت دنده های یک و دو و سه و دنده عقب را آزمایش کنید.