شماره‌گذاری و تحویل خودروهای وارداتی تقریباً متوقف است
درحالی طبق آمار گمرک تاکنون بیش از ۴۳۰۰ خودرو وارد کشور شده ولی خبرهای دریافتی تسنیم حاکی است، از این میزان تعداد بسیاری کمی تاکنون شماره‌گذاری و تحویل مشتری شده و تقریبا می‌توان گفت، روند شماره‌گذاری و تحویل خودروهای وارداتی متوقف است.
بر اساس تازه‌ترین گزارش گمرک ایران، آمار واردات قطعی انواع خودرو سواری در ۹ ماهه سال جاری ذیل ردیف تعرفه ۸۷۰۳ به تعداد ۴۳۸۶ دستگاه و به ارزش ۸۶ میلیون و ۴۷۸ هزار دلار بوده‌است.
این درحالیست که در ۹ ماهه سال گذشته تعداد ۲۴۷ دستگاه خودرو سواری به ارزش ۷ میلیون و ۵۱۳ هزار دلار وارد کشور شده‌بود.
با وجود آمار ترخیص نزدیک به ۴۳۰۰ دستگاه خودرو سوال مهمی که در این بین وجود دارد این است که تا کنون چند دستگاه از خودروهای وارد شده، فرایند پلاک و شماره‌گذاری را طی کرده‌اند و از آن مهم‌تر، تاکنون چند خودرو به ثبت‌نام کنندگان این خودرو ها تحویل شده‌است؟
برای پاسخ به این سوال، لازم است تا به بررسی فرایند “ترخیص تا شماره‌گذاری (پلاک)” خودروهای وارداتی بپردازیم.
سه مرحله مهم ترخیص تا شماره‌گذاری خودرو های وارداتی چیست؟
در حوزه ترخیص خودرو ۳ مرحله اصلی و مهم وجود دارد که به ترتیب شامل:
پروسه ۳ماهه تخصیص ارز واردات از محل ارز صادرات اشخاص
۱- فرایند تخصیص ارز جهت واردات خودرو: بررسی‌ها نشان می‌دهد، ارز واردات خودرو، از طریق ارز حاصل از صادرات اشخاص ( ارز صادرات خود و غیر ) می‌باشد. نکته‌ای که در این بین وجود دارد این است که در رویه تامین ارز واردات خودرو از محل صادرات غیر، فرایند تخصیص، تامین ارز و فرایند دریافت گواهی ثبت آماری بانک مرکزی (کد ساتا) عملا فرایندی زمان بر است و بین ۳ الی ۴ ماه طول می‌کشد.
به بیانی دیگر در این رویه وارداتی، تنها شرکت‌هایی که حداقل از ۳ تا ۶ ماه پیش اقدام به ثبت نمایندگی برای واردات کرده‌اند می‌توانند کد ساتا را دریافت و فرایند ترخیص خودرو از گمرک را تا انتها طی کنند، به عبارت دیگر شرکت‌های جدیدی که قصد واردات دارند باید این پروسه‌ی ۶ ماهه را طی کنند.
۲- مدارک موردنیاز برای ترخیص: دیگر نکته‌ای که در خصوص ترخیص خودروهای وارداتی از گمرک وجو دارد، اخذ مجوزهای استاندارد ۸۵گانه‌ی مرتبط با خودرو است.
البته نکته‌ای که در این خصوص وجود دارد این است بعد از مطرح شدن برخی حواشی درخصوص رسوب خودرو در گمرکات و بنادر با ورود معاون اول رئیس جمهور رویه سهل گیرانه‌تری درخصوص دریافت مجوزها صورت گرفت. به این ترتیب با همکاری سازمان ملی استاندارد درخصوص ترخیص خودروهای وارداتی تسهیلات قابل توجهی درخصوص استاندارهای ۸۵ گانه لحاظ شده است.
بر این اساس پیگیری‌ها نشان می‌دهد هم‌اکنون تنها خودروهایی که استاندارد آلایندگی را کسب نکرده‌اند اجازه‌ی ترخیص از گمرکات را نخواهند داشت.
۳- مشکلات خرید خودرو توسط واردکنندگان: از طرفی دیگر نکته‌ای که به نظر می‌رسد می‌تواند به‌عنوان آخرین عامل برای وضعیت فعلی خودروهای وارداتی مطرح شود، وجود چالش‌ها و مشکلاتی است که مقابل واردکنندگان در حوزه تامین خودرو وجود دارد که البته دراین خصوص بایستی شفاف‌سازی بیشتری صورت‌گیرد.
تاکنون معدود خودروی وارداتی پلاک و تحویل داده شده‌است.
لازم به‌ذکر است طبق اخبار رسمی تاکنون که ماه‌ها از واردات خودرو می‌گذرد، نسبت به خودروهای ترخیص شده تعداد بسیار محدودی پلاک و به خریدار آن تحویل داده شده‌است. به‌عبارت دیگر تاکنون تعدادی خودرو نیز فرایند ترخیص تا شماره‌گذاری ( پلاک شدن ) را طی کرده‌اند اما هنوز به خریداران آن‌ها تحویل داده نشده‌است. مسئولان دولتی در این خصوص تاکید دارند که رفتارهای تجاری از عوامل مرتبط با تاخیر در تحویل خودروهای پلاک‌شده به متقاضیان است.
البته نکته‌ای که وجود دارد این است که وزارت صمت باید در مورد خودروهایی که فرایند ترخیص تا شماره‌گذاری را طی کرده‌اند شفاف‌سازی کند تا آمار دقیق این خوردوها مشخص شود.
منبع خبر: خبرگزاری تسنیم