سرنوشت قیمت خودرو چه خواهد شد؟
بازار خودرو در یک وضعیت تاریخی به سر میبرد و در آستانه یک تحول بزرگ و همچنین در لبه پرتگاه قرار دارد. سرنوشت قیمت خودرو در بازار به واردات خودروهای نو و دست دوم و هم چنین به عرضه خودرو توسط خودروسازان بستگی دارد. در حال حاضر قیمت خودرو در ثبات و با یک دامنه نوسان کوتاه در تلاطم است و در انتظار مشتری!
در سالهای اخیر بازار خودرو ایران شاهد اتفاقات گوناگونی بوده و اثرپذیری بالایی از این اتفاقات داشته است. از محدودیتهای اعمالی واردات خودرو تا تنشهای سیاسی و دلالیهای کلان همگی این بازار پر متقاضی را تحتالشعاع خود قرار دادهاند که عموما بر علیه مصرفکنندگان بوده است. البته اگر واقعبینانه به موضوع نگاه کنیم ضربات شدیدی به آینده صنعت خودرو کشور نیز وارد شده است و تنها افراد خاصی از وضعیت موجود بهره میبرند. اما سوال اصلی این است سر نوشت قیمت خودرو چه خواهد بود؟بهتر است برای رسیدن به جواب این سوال ابتدا کمی روند قیمتی و اتفاقات اخیر را باهم بررسی کنیم.
از اسفند ماه سال ۱۴۰۱ با اجرایی شدن طرح فروش یکپارچه که عملا یک تغییر روش در فروش محصولات خودروسازان بود، آن هم درست زمانی که خودرو رکورد قیمتی خود را در بازار ایران زده بود، تا حدودی افسار قیمتها کشیده و کنترل شد. در مرحله اول به ثبات نسبی و به تدریج به لطف این طرح و خبر درمانی هایی مبنیبر آزاد شدن واردات خودرو شاهد کاهش محسوس قیمتها بودیم بهطوری که بعضی از خودروها تا نصف قیمت اولیه خود در بازار رسیدند و بعضاً پایین تر از قیمت کارخانه را بخود دیدند.
در بهار سال ۱۴۰۲ با فعال شدن مرحله دوم ثبتنام یکپارچه علارغم اینکه ایران خودرو در آن حضور نداشت، مجدد بازار تحت تاثیر قرار گرفت و همچنان خبرهای واردات خودرو تبدیل به سرتیتر رسانهها شده بودند. همچنین بحث واردات خودروهای دست دوم نیز مطرح شده بود که بیش از پیش باعث خالی شدن حباب غیرمنطقی قیمتها شد. با نزدیک شدن به اواخر سال گذشته اولین محمولههای وارداتی وارد کشور و تحویل مشتریان میشود. از طرفی عرضه خودرو به منتخبین اولویتبندیها نیز از سوی خودروسازان و مونتاژ کاران داخلی در جریان بود.
از سوی دیگر با آمدن عباس علیآبادی مدیرعامل شرکت مپنا بعنوان وزیر صمت، بحث خودروهای برقی با قوت مطرح شد؛ بهطوری که وی بارها بر اهمیت این نوع خودروها اشاره کرد. خودروهای برقی با چالش زیرساخت مواجه بود که به لطف سمت علیآبادی در مپنا و تجربیات وی سریعا زیرساختهای اولیهای در تهران ایجاد شد تا اولین قدمهای تسهیلگر برای ورود خودروهای برقی برداشته شود. از دیگر نکات پراهمیت، تعرفه پایین خودروهای برقی است که در صورت آمدن این خودروها با قیمت نزدیک به بازار جهانی عرضه خواهند شد؛ که کاملا اثرگذار بر قیمت سایر خودروها میتواند باشد.
همه این اتفاقات علیرغم داشتن ضعفهایی در اجرا، ترازوی عرضه و تقاضا را تا حدی متعادل یا حداقل به سوی متعادلسازی پیشبرد؛ هرچند واردات خودرو کمتر از وعدههایی که داده شده بود رقم خورد.
در حال حاضر روند واردات کم و بیش هم چنان در حال انجام است، شرکتهای خودروسازی خصوصی نیز طرحهای فروش اقساطی و نقد برگزار میکنند. در تابستان امسال ایران خودرو سامانه فروش خود را برای طرح جوانی جمعیت و مادران، طرح فرسوده و عادی با ظرفیت حدودا ۱۲۰ هزار خودرو فعال کرد و طبق برنامه قرار است این تعداد خودروی صفر کیلومتر تا پایان سال یعنی تا ۶ماه آینده به دست متقاضیان برسد. عرضه این حجم خودرو نیز میتواند تاحدودی اثرگذار بر ثبات قیمتها باشد.
تعدادی خودرو وارداتی در سامانه جانبازان نیز عرضه میشود که مختص جانبازان بوده اما به هرحال وارد بازار کشور شده و نباید فراموش بشود چرا که اثرگذاری خود را دارد.
کارشناسان معتقدند اصلیترین عاملی که میتواند قیمت خودرو را در بازار ایران کاهشی کند، عملی شدن بحث واردات خودروهای کار کرده با عمر حداکثر ۵سال است. چرا که مستقیما رنج قیمتی پایینتری را تحت تاثیر قرار میدهد و دامنه توان خرید گستردهتری از مردم را پوشش و بهبود میبخشد. اگر این طرح به درستی اجرا و دست دلالان نیز کوتاه شود کاملا میتوان شاهد یک تحول در بازار خودرویی کشور بود.
همچنین کارشناسان بر این باورند که اگر حجم واردات خودروهای صفر کیلومتر نیز افزایش پیدا کند بازار به سمت سوی رقابتی شدن و خروج از انحصار خواهد رفت و بازاری پویا با قیمتهای منطقی را شاهد خواهیم بود؛ که خودروسازان داخلی نیز جهت رقابت، ناگزیر کیفیت محصولات خود را افزایش خواهند داد. متاسفانه هم اکنون با چالش خودروهای بیکیفیت نیز روبرو هستیم که در شرف تبدیل شدن به یک چالش امنیت ملی است. با رقابتی شدن فضای بازار خودرو انتظار میرود این چالش نیز تا حد زیادی برطرف شود.
خروج از وضعیت انحصار از موضوعات مورد تاکید دولت جدید و بهویژه وزیر اقتصاد جدید، عبدالناصر همتی است. همتی در توئیت اخیر خود در فضای مجازی خبر از گشوده شدن گره کور واردات خودرو میدهد.
منبع خبر: پرشین خودرو