خودروهای برقی؛ غایب در سیاست کاهش مصرف سوخت

بحث کاهش مصرف سوخت خودروها اخیراً و پس از اظهارات رئیس‌جمهور، مورد توجه ویژه قرار گرفته است، در حالی که خودروهای برقی و هیبریدی، به‌عنوان راهکاری مؤثر برای کاهش مصرف سوخت، عملاً در سیاست‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. مسعود پزشکیان در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی X به خودروسازان هشدار داد که در صورت عدم کاهش مصرف سوخت محصولات تولیدی، تخصیص ارز و صدور مجوز تولید آنها مورد بازبینی قرار خواهد گرفت.

با وجود اهمیت کاهش مصرف بنزین، اقدامات عملی برای تقویت خودروهای برقی و هیبریدی محدود بوده است. تجربه ایران‌خودرو نیز نشان می‌دهد که واردات خودروهای برقی با استقبال چندانی روبه‌رو نشده و بسیاری از خودروهای واردشده هنوز فروخته نشده‌اند، که ناشی از کمبود مشوق‌ها و حمایت‌های لازم از سوی دولت است.

در سال‌های گذشته، به ویژه از زمان روی کار آمدن عباس علی‌آبادی در خرداد ۱۴۰۲، خودروهای برقی به‌عنوان اولویت مطرح شدند، اما حتی در این دوره نیز زیرساخت‌های لازم برای توسعه این خودروها رشد قابل توجهی نداشت. پس از تغییر مدیریت، پروژه برقی‌سازی عملاً به فراموشی سپرده شد و سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته توسط خودروسازان با بازده محدودی همراه بود.

کشورهای پیشرفته برای تشویق مصرف‌کنندگان به استفاده از خودروهای برقی، مشوق‌های مالی، توسعه زیرساخت شارژ و محدودیت خودروهای آلاینده را در دستور کار قرار داده‌اند؛ برای مثال، نروژ سهم خودروهای برقی را به بیش از ۸۰ درصد رسانده و چین با یارانه و شبکه شارژ گسترده، رشد تولید و استفاده از این خودروها را تضمین کرده است. در مقابل، در ایران هیچ مشوق مالی مشخصی برای خریداران وجود ندارد، قیمت‌ها بالا، زیرساخت‌ها محدود و آینده خودروهای برقی و هیبریدی نامشخص است.

در زمینه خودروهای هیبریدی نیز تفاوت تعرفه با خودروهای بنزینی چندان چشمگیر نیست و این موضوع انگیزه‌ای برای مصرف‌کنندگان ایجاد نمی‌کند تا به سمت این خودروها بروند. مجموع این شرایط نشان می‌دهد که سیاستگذاران فاقد یک برنامه ملی و بلندمدت هستند و هر مدیریت جدید برنامه‌ای تازه آغاز می‌کند. در نبود چنین استراتژی مشخصی، تلاش‌ها برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و کاهش مصرف بنزین با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد.

منبع خبر: دنیای اقتصاد