هیبریدسازی؛ گام منطقی ایران پیش از برقیسازی خودروها
بررسی تجربه جهانی نشان میدهد که حرکت به سمت خودروهای هیبرید، منطقیترین مسیر کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا برای ایران در شرایط فعلی است. هر کشور باید مسیر گذار خود را بر اساس واقعیتهای اقتصادی، انرژی و زیرساختی خود طراحی کند و یک نسخه واحد برای همه بازارها کارآمد نیست.
ایران امروز با چالشهایی مانند ناترازی انرژی، ناوگان فرسوده، آلودگی هوا و وابستگی به شبکه گسترده توزیع بنزین روبهروست؛ بنابراین حرکت شتابزده به سمت خودروهای تمام برقی پرهزینه و کماثر در کوتاهمدت خواهد بود. در این شرایط، هیبریدسازی به عنوان یک راهکار میانی و عملی اهمیت ویژهای پیدا میکند. خودروهای هیبرید بدون نیاز به شبکه گسترده شارژ، مصرف سوخت را کاهش داده و نقش مؤثری در کنترل آلودگی هوا بهویژه در کلانشهرها دارند.
تجربه ژاپن نشان میدهد که گذار مرحلهای به حملونقل پاک موفقتر است. این کشور از سال ۱۹۹۷ با معرفی تویوتا پریوس، تمرکز خود را بر توسعه خودروهای هیبرید معمولی (HEV) گذاشت که بدون شارژر خارجی، مصرف سوخت و آلایندگی را کاهش میدهند. برخلاف چین، ژاپن از برقیسازی شتابزده اجتناب کرد و با سیاستهای حمایتی و مشوقهای مالی، پذیرش عمومی هیبریدها را تسهیل نمود.
در مقابل، چین مسیر تهاجمی برقیسازی را با یارانههای کلان و توسعه شبکه شارژ انتخاب کرده و اروپا نیز با سرمایهگذاری در زیرساخت و برنامهریزی برای ممنوعیت تدریجی خودروهای بنزینی، سهم خودروهای EV و PHEV را افزایش داده است؛ مسیری که پیشنیاز آن شبکه برق پایدار و زیرساخت شارژ گسترده است.
ایران از ظرفیت بالای تولید و توزیع بنزین برخوردار است اما با ناترازی جدی در تولید و توزیع برق روبهروست. حرکت مستقیم به سمت خودروهای تمام برقی فشار مضاعفی بر شبکه برق وارد کرده و دستاورد کوتاهمدت قابل توجهی ندارد. در عوض، خودروهای هیبرید میتوانند مصرف سوخت را بیش از ۳۰ درصد کاهش داده و بدون نیاز به زیرساخت شارژ گسترده، آلودگی ناوگان فرسوده را کنترل کنند و زمان لازم برای توسعه زیرساختهای انرژی را فراهم آورند.
از منظر صنعتی، هیبریدسازی امکان ارتقا پلتفرمهای بنزینی داخلی را فراهم میکند و صنعت خودرو میتواند بهطور همزمان محصولات بنزینی، هیبرید و در آینده برقی تولید کند؛ رویکردی که ریسک اقتصادی و فنی گذار را کاهش میدهد.
جمعبندی اینکه، تولید و توسعه خودروهای هیبرید در شرایط فعلی، منطقیترین و کمهزینهترین راه برای کاهش فوری مصرف سوخت و آلودگی هوا در ایران است. هیبریدسازی پلی است که بدون فشار مستقیم به شبکه برق، مسیر گذار تدریجی به خودروهای تمام برقی را هموار میکند و با توسعه زیرساختها، میتواند به مقصد نهایی برسد.
منبع خبر: پرشین خودرو