شکست پروژه خودروی اقتصادی

قیمت قطعی برخی خودروهای وارداتی که از سوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان منتشرشد، چندان قرابتی با وعده سیاستگذار مبنی‌بر «واردات خودروی اقتصادی» ندارد.

پیش‌از این عنوان شده‌بود که آزادسازی واردات با ورود محصولات اقتصادی انجام خواهدشد و حتی سقف قیمتی در آیین‌نامه تعیین‌شد. این در شرایطی است که با اعلام قیمت‌‌های میلیاردی به‌نظر می‌رسد وعده خودروی اقتصادی به ایستگاه پایانی خود رسیده‌است. با این حال بازار خودرو به این واردات واکنش نشان می‌دهد.

قیمت قطعی برخی خودروهای وارداتی درحالی از سوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان منتشرشد، که قیمت‌ها به‌هیچ عنوان قرابتی با وعده سیاستگذار مبنی‌بر «واردات خودروهای اقتصادی» نداشت. همراه با ابلاغ آیین‌نامه واردات خودرو و حتی پیش‌از آن، سیاستگذار خودرو واردات محصولات اقتصادی را به‌منظور تنظیم بازار خودرو از اهداف اصلی آزاد‌سازی واردات خوانده‌بود. حتی کمتر از دوماه گذشته معاون وزیر صمت اعلام کرده‌بود که بسیاری از خودروهای وارداتی قیمتی زیر ۱۰ هزار یورو خواهند داشت.

با‌این‌حال قیمت‌های اعلام‌شده از سوی سازمان‌حمایت، نشانی از ورود خودروهای اقتصادی نداشت. عصر چهارشنبه گذشته قیمت قطعی ۶ خودروی وارداتی بر سامانه یکپارچه تخصیص خودرو، بارگذاری شد که بین یک‌میلیارد و ۵۱۶ میلیون تومان تا دومیلیارد و ۲۹۱میلیون تومان قیمت داشتند. البته قیمت‌های اعلامی، بهای پایه این خودروها بوده و حدود ۲۰درصد به عنوان هزینه‌های جانبی به آن اضافه خواهد شد که نشان می‌دهد مصرف‌کنندگان باید قیمت بیشتری هم برای خرید وارداتی‌ها پرداخت کنند. این در حالی است که واردات خودروهای اقتصادی از ابتدای پروسه رفع ممنوعیت واردات خودرو، یکی از کلیدواژه‌های سیاستگذار در این زمینه بود؛ تا جایی که در آیین‌نامه واردات خودرو که سوم شهریورماه سال گذشته ابلاغ شد نیز روی این موضوع تاکید شده و حتی برای خودروهای وارداتی سقف قیمتی در نظر گرفته شده بود. بر این اساس سقف ورود خارجی‌ها ۲۰هزار یورو در نظر گرفته شد. همچنین عنوان شده برای واردات خودروهای زیر ۱۰هزار یورو نیز تسهیلاتی ارائه می‌شود.

این وعده که از سال گذشته و در زمان صدارت سیدرضا فاطمی‌امین بر وزارت صمت مطرح شده بود، تا شهریورماه امسال بارها و بارها از طرف دولتی‌ها و مجلسی‌ها مطرح شد. برای مثال ۲۱ آذرماه سال ۱۴۰۱ فاطمی‌امین اعلام کرد: «اولویت وزارت صمت واردات خودروهای اقتصادی است.» پس از آن به‌کرات این وعده تکرار شد. در آخرین اظهارنظر نیز ۲۸ شهریور امسال مهدی ضیغمی، معاون وزیر صمت و مجری طرح واردات خودرو، در گفت‌وگویی تلویزیونی بیان کرد: «اولویت وزارت صمت، فقط واردات خودروهای اقتصادی با حدود قیمت ۱۰هزار یورو است. هم‌اکنون بسیاری از خودروهای وارداتی در همین محدوده قیمتی هستند.» در‌ حالی‌ ضیغمی تنها دو ماه پیش گفته بود که بسیاری از خودروهای اقتصادی قیمتی زیر ۱۰هزار یورو دارند که قیمت نهایی برخی از این خودروها تا نزدیک ۳میلیارد تومان، یعنی نزدیک به ۶۰هزار یورو، می‌رسد.

در واقع از ابتدای مطرح شدن موضوع واردات خودرو، یکی از اهداف واردات این بود که بخشی از تقاضا به طرف این خودروها رفته و کمی از فشار خودروسازان بکاهد. همچنین گفته می‌شد با واردات خودرو قرار است در بازار رقابت ایجاد شده و بازار خودرو نیز تنظیم شود. اما با قیمت‌های اعلامی به نظر می‌رسد هیچ‌یک از این اهداف عملیاتی نشده، چراکه تنها بخش بسیار کوچکی از هرم تقاضای خودرو در کشور توان پرداخت این میزان از هزینه برای خرید خودرو را دارند. همچنین با اختلاف قیمتی بسیار فاحش به نظر نمی‌رسد واردات کمکی به رقابتی کردن بازار خودروی ایران بکند. البته دلایل بسیاری از ابتدا وجود داشت که نشان می‌داد احتمالا واردات خودروی اقتصادی عملیاتی نخواهد شد. شاید از ابتدا نیز اشتباه سیاستگذار دادن وعده‌هایی بود که قرابتی با واقعیت‌های موجود در اقتصاد ایران نداشتند. اشتباه بزرگ‌تر، تکرار این وعده‌ها و حتی ادعای عملیاتی شدن آنها تا شهریورماه امسال بود.

منبع خبر: آخرین خودرو