ابهام در ایمنی خودروهای وارداتی؛ آپشنهای فریبنده جان خریداران را تهدید میکند
ابهام درباره سطح ایمنی خودروهای وارداتی در بازار ایران رو به افزایش است، در حالی که بسیاری از واردکنندگان تنها بر «آپشنهای رفاهی» و تجهیزات ظاهری خودرو تمرکز دارند. برخی شرکتها برای کاهش هزینه و ارائه خودرو با قیمت رقابتی، امکانات ایمنی را حذف میکنند و محصولی ظاهراً لوکس اما ناایمن به مشتری تحویل میدهند، امری که مخاطرات جادهای جدی ایجاد میکند.
همزمان با توجه رسانهها به آلودگی هوا و مصرف بالای سوخت خودروهای داخلی، ایمنی خودروها یکی از چالشهای اصلی سلامت عمومی به حاشیه رفته است. حوادث جادهای و تصادفهایی مانند جانباختن خانواده «سقاب اصفهانی» بار دیگر نشان داد که ایمنی ناوگان خودروهای کشور پایین و خطرآفرین است.
شورای سلامت و امنیت غذایی پیشنهاد کرده است تا همانند «برچسب انرژی»، «برچسب ایمنی» برای خودروهای داخلی و وارداتی اجباری شود. این برچسب سطح حداقل ایمنی، استانداردهای فعال و غیرفعال و وضعیت آزمونهای تصادف را به مصرفکننده نشان میدهد. سالهاست پلیس راهور و وزارت بهداشت نسبت به نبود استانداردهای کافی ایمنی هشدار دادهاند، اما اقدام جدی صورت نگرفته است.
واردکنندگان برای کاهش هزینهها و حفظ رقابتپذیری قیمت خودرو، به جای حذف امکانات رفاهی، مستقیماً آپشنهای ایمنی را کاهش میدهند. از جمله حذف ایربگهای جانبی، سادهسازی سامانههای پایداری، نبود کروز کنترل تطبیقی و حذف رادارهای هشداردهنده. این روند شباهت زیادی به ورود خودروهای چینی سالهای گذشته دارد؛ خودروهایی با ظاهر جذاب اما ایمنی پایین که تجربهای ناپسند در بازار ایجاد کردهاند.
کارشناسان معتقدند این رفتار نتیجه مستقیم سیاست قیمتگذاری دستوری است؛ واردکننده برای حفظ حاشیه سود، هزینهها را از بخش ایمنی کاهش میدهد و امکانات رفاهی را حفظ میکند تا خودرو «ظاهرپسند» باشد.
مطالبه برای برچسب ایمنی میتواند نقطه شروع اصلاح این روند باشد؛ اگر خریدار بداند نسخه وارداتی یک خودرو در کشور مبدا پنج ستاره ایمنی دارد اما در ایران تنها دو ستاره دریافت میکند، انتخابش تغییر خواهد کرد و فشار اجتماعی بر واردکننده افزایش مییابد.
طبق آمار، سال گذشته ۹۱ هزار و ۴۳۵ نفر در ایران بر اثر حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند. وزارت بهداشت با همکاری شورای سلامت و امنیت غذایی، اعمال استانداردهای سختگیرانهتر و اجباری کردن برچسب ایمنی برای خودروهای داخلی و وارداتی را در دستور کار قرار داده است. حسین کرمانپور، رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت، تأکید کرد که این طرح موجب شفافیت و افزایش آگاهی خریداران میشود، همانطور که برچسب انرژی در لوازم برقی عمل کرده است.
وی همچنین درباره اجرای مصوبات دیگر شورا گفت: ارائه کلاه ایمنی برای موتورسواران، فعالسازی بیش از ۹۵ درصد دوربینهای بینشهری، تلاش برای بهروزرسانی دوربینهای درونشهری و ایجاد سامانه یکپارچه اطلاعات تصادفات برای پژوهش و سیاستگذاری، از جمله اقدامات مهم در راستای کاهش تلفات جادهای است.
کرمانپور تأکید کرد کاهش تصادفات نیازمند همکاری بینبخشی است و تنها بر عهده وزارت بهداشت گذاشتن این مسأله، شانس موفقیت را کاهش میدهد. استفاده از دادهها، دوربینها و تحلیلهای هوشمند، کلید موفقیت در کاهش تلفات جادهای است و باید دغدغهای جدی برای مسوولان و مردم باشد.
منبع خبر: دنیای اقتصاد