
بازگشت چرخه ناپایدار بازار خودرو؛ افزایش دوباره شکاف قیمت کارخانه و بازار
بازار خودرو پس از یک دوره کاهش اختلاف قیمتی و آرامش نسبی در تیرماه ۱۴۰۴، دوباره به وضعیت ناپایدار گذشته بازگشته است. دادههای «دنیای اقتصاد» نشان میدهد شکاف قیمت خودروها از درب کارخانه تا بازار در آبان ماه امسال در بسیاری از مدلهای پرتیراژ افزایش یافته و نزدیک به سطح سال گذشته شده است.
این بازگشت نه ناشی از رشد واقعی تقاضا، بلکه نتیجه تصمیمات متناقض و دیرهنگام سیاستگذاران در حوزه قیمتگذاری، عرضه و سیاست ارزی است. عوامل کلیدی در شکلگیری این وضعیت شامل افزایش نرخ ارز، رشد قیمت کارخانهای، توقف واگذاری سهام سایپا، اختلافات ایرانخودرو با وزارت صمت و محدودیتهای وارداتی هستند. فعال شدن «مکانیسم ماشه» نیز انتظارات تورمی را تشدید کرده و امید به تعدیل قیمتها از مسیر واردات کاهش یافته است.
بررسی تغییرات درصد اختلاف قیمتی خودروهای پرتیراژ نشان میدهد که شکاف قیمت «پژو ۲۰۷ دندهای» به ۳۳.۴ درصد رسیده و «رانا پلاس» نیز ۱۳.۱ درصد اختلاف قیمت دارد. خودروهایی مانند «کوئیک دندهای»، «شاهین دندهای» و «ساینا دندهای» نیز افزایش قابل توجه شکاف قیمت را تجربه کردهاند. تنها مدلهایی مانند «شاهین اتومات» کاهش اختلاف قیمتی داشتهاند.
واردات قطرهچکانی، کاهش تولید و عرضه خودروسازان و افزایش انتظارات تورمی در سایه تحولات سیاسی و اقتصادی، بازار خودرو را به شرایط سالهای ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ بازگردانده است. در این شرایط، دلالان دوباره به بازار بازگشته و اختلاف قیمت میان کارخانه و بازار افزایش یافته است.
تحلیلگران معتقدند تا زمانی که سیاستگذاران به جای ابزارهای اقتصادی و سیاست صنعتی پایدار، به مداخله دستوری و تصمیمات مقطعی تکیه کنند، بازار خودرو مسیر مستقل خود را طی کرده و چرخه ناپایدار و فاصله قیمتها همچنان پابرجا خواهد ماند.
منبع خبر: دنیای اقتصاد