چالشهای ایمنی و فنی خودروهای دوگانهسوز
مدیر طرح سیانجی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی روز گذشته آماری از روند دوگانهسوز کردن خودروهای ساخت سال ۹۴ به بعد ارائه کرد. به گفته وی، طی هشت ماه گذشته حدود ۴۵ هزار خودرو تبدیل شده و ثبتنام ۲۲ هزار خودرو در سامانه انجام شده است. این طرح در حالی اجرا میشود که تجربه گذشته نشان میدهد، تبدیل خودروهای بنزینی به دوگانهسوز میتواند مخاطرات خاصی داشته باشد.
از دهه ۸۰ که برنامههای تبدیل خودروهای بنزینی به گاز طبیعی فشرده آغاز شد، برخی حوادث انفجاری در جایگاههای سوخت رخ داده است. آمارها نشان میدهد از آغاز شکلگیری صنعت CNG تا پایان سال ۹۸، حدود ۸۵ مورد انفجار مخازن خودروهای دوگانهسوز در کشور گزارش شده که عمدتا هنگام سوختگیری رخ داده است.
اگرچه برخی از این خودروها در مراکز غیرمجاز دوگانهسوز شده بودند، اما طرح جدید قرار است در مراکز رسمی وزارت صمت اجرا شود. با این حال، خطرات صرفا به مرحله نصب محدود نمیشود؛ خودروهای دوگانهسوز نیاز به بازرسیهای دورهای دارند تا ایمنی حفظ شود. بررسیهای پیشین نشان میدهد که بسیاری از حوادث مربوط به خودروهایی بوده که مخازن آنها بازرسی ادواری نشده و سالها بدون کنترل فنی در تردد بودند.
علاوه بر مسائل ایمنی، خودروهای گازسوز حتی در شرایط استاندارد کارخانهای، با چالشهای فنی و اقتصادی همراه هستند. گاز طبیعی به دلیل تفاوت نسبت تراکم و عدد اکتان نسبت به بنزین، کاهش قابل توجهی در قدرت موتور ایجاد میکند و فشار بیشتری بر قطعات جانبی وارد میآورد. این موضوع در رانندگی طولانی، عبور از شیبها و ترافیک شهری، به افزایش هزینههای نگهداری منجر میشود. همچنین اگر موتور و کیت گازسوز به درستی تنظیم نشوند، آلایندگی این خودروها میتواند از خودروهای بنزینی نیز بالاتر باشد.
مساله دیگری که باید در نظر گرفته شود، سن خودروهاست. دولت اعلام کرده خودروهای ساخت سال ۹۴ به بعد بهصورت رایگان دوگانهسوز میشوند؛ بنابراین بسیاری از این خودروها اکنون حدود ۱۰ سال کارکرد دارند و به سن نزدیک به فرسودگی رسیدهاند. تجربه نشان میدهد خودروهای با کارکرد بالا فشار بیشتری بر موتور و سیستم سوخت دارند و تبدیل آنها به دوگانهسوز میتواند احتمال مشکلات مکانیکی و ایمنی را افزایش دهد.
به طور کلی، تبدیل خودروهای بنزینی به دوگانهسوز یک چالش سیاستگذاری است و تمرکز صرف بر کاهش مصرف بنزین و مشوقهای مالی کوتاهمدت، بدون توجه به ایمنی، عملکرد خودرو و اثرات بلندمدت اقتصادی، میتواند هزینههایی برای دولت و شهروندان ایجاد کند.
منبع خبر: دنیای اقتصاد