اقداماتی که اگر هنگام فروش خودرو انجام ندهید، پشیمان می‌شوید!
بسیاری از افرادی که خودرو خود را می‌فروشند، مدتی بعد با مشکلاتی روبه‌رو می‌شوند که تصورش را هم نمی‌کردند؛ از دریافت جریمه‌هایی که هنوز به نامشان صادر می‌شود گرفته تا سهل‌انگاری در انتقال تخفیف بیمه.
برای مثال، فردی که طی ۸ سال رانندگی بدون خسارت، موفق به دریافت ۴۰ درصد تخفیف بیمه شخص ثالث شده است، نگران است که با فروش خودرو، این امتیاز ارزشمند از بین برود و برای خودروی جدید ناچار به پرداخت حق بیمه کامل باشد. از سوی دیگر، بسیاری از فروشندگان تنها به قولنامه بسنده می‌کنند و تعویض پلاک را به تعویق می‌اندازند. این کار در ظاهر ساده به نظر می‌رسد، اما در واقع می‌تواند خسارت‌های سنگینی به بار آورد. کافی است خریدار با همان پلاک مرتکب تخلف، تصادف یا حتی جرم شود؛ تمام عواقب آن تا زمانی که پلاک به نام خریدار ثبت نشده، متوجه فروشنده خواهد بود.
در این مقاله، تمامی اقداماتی را مرور کرده‌ایم که بی‌توجهی به آن‌ها هنگام فروش خودرو می‌تواند به دردسر تبدیل شود؛ دردسرهایی که گاه جنبه حقوقی دارند و گاه هزینه‌های اضافی به همراه می‌آورند.
۱- تنظیم قولنامه دقیق و کامل
قولنامه اولین سند مکتوبی است که توافق میان فروشنده و خریدار را ثبت می‌کند و در بسیاری از مواقع، همین برگه ساده می‌تواند جلوی سوءاستفاده و اختلاف‌های بعدی را بگیرد. به همین دلیل لازم است هنگام تنظیم قولنامه، تمام جزئیات به‌طور شفاف و بدون ابهام درج شود. مواردی که حتماً باید در قولنامه ذکر شوند، عبارت‌اند از:
- مشخصات کامل طرفین معامله: نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس و شماره تماس فروشنده و خریدار.
- مشخصات دقیق خودرو: شماره شاسی و موتور، مدل، رنگ، سال ساخت، شماره پلاک، میزان کارکرد (کیلومتر) و وضعیت ظاهری و فنی خودرو.
- شرایط پرداخت: نحوه پرداخت (نقدی یا چک)، میزان پیش‌پرداخت، تعداد اقساط و تاریخ تسویه کامل.
- تاریخ تحویل خودرو و مسئولیت هزینه‌ها: زمان دقیق تحویل خودرو و تعیین تکلیف بدهی‌های قبلی مانند خلافی، عوارض شهرداری و بیمه.
- بند فسخ قرارداد: در صورتی که هر یک از طرفین به تعهدات خود عمل نکنند، شرایط فسخ و بازگشت وجه باید مشخص باشد.
- شاهدان و امضاها: حضور دو شاهد معتبر و امضای طرفین زیر قولنامه، اعتبار سند را چند برابر می‌کند و در مراجع قضایی بسیار مؤثر است.
نکته مهم این است که قولنامه باید به زبان ساده، روان و بدون جای خالی نوشته شود تا امکان هیچ‌گونه تغییر یا تفسیر اشتباه وجود نداشته باشد.
۲- تعویض پلاک را پشت گوش نیندازید!
یکی از اشتباهات رایج در معاملات خودرو این است که طرفین به نوشتن قولنامه بسنده می‌کنند و تعویض پلاک را به بعد موکول می‌کنند. این کار شاید در نگاه اول آسیب‌زا به نظر نرسد، اما در واقع می‌تواند فروشنده را با مشکلات بزرگی روبه‌رو کند. تا زمانی که پلاک خودرو تعویض نشده باشد، تمام جرایم و بدهی‌ها به نام مالک قبلی ثبت می‌شود؛ حتی اگر خودرو در اختیار خریدار باشد.
تصور کنید خریدار با خودرو مرتکب تخلف رانندگی شود یا بدهی آزادراه و عوارض شهری ایجاد کند؛ در چنین شرایطی تمامی این موارد به حساب فروشنده منظور خواهد شد. حتی اگر خودرو در یک حادثه یا جرم دخیل باشد، اولین کسی که تحت پیگرد قرار می‌گیرد، همان مالک قبلی است که پلاک هنوز به نام اوست.
از سوی دیگر، بیمه هم این وضعیت را به رسمیت نمی‌شناسد. برای شرکت بیمه، تنها مالک درج‌شده در برگ سبز معتبر است. بنابراین اگر فقط قولنامه نوشته شود و حادثه‌ای رخ دهد، روند دریافت خسارت پیچیده و پر از دردسر خواهد شد. به همین دلیل، هیچ‌وقت نباید تعویض پلاک را پشت گوش انداخت؛ این اقدام ساده، تضمین‌کننده امنیت حقوقی و مالی شما در آینده است.
نکته: با اینکه پلیس راهور اعلام کرده برگ سبز خودرو برای انتقال مالکیت کافی است، برای اطمینان کامل و محکم‌کاری قانونی، می‌توان به دفاتر اسناد رسمی برای انتقال سند خودرو مراجعه کرد.
۳- انتقال تخفیف بیمه شخص ثالث راهی برای ماندگاری تخفیفات
اگر مالک خودرو در طول یک سال از خدمات بیمه‌ای استفاده نکند، برای تمدید بیمه در سال آینده، ۵ درصد تخفیف دریافت خواهد کرد. سقف این تخفیف تا ۱۴ سال و ۷۰ درصد است. تخفیف عدم خسارت بیمه شخص ثالث، چند سالی است شخص‌محور شده و متعلق به مالک خودرو است نه خود خودرو! در واقع خریدار جدید خودرو نمی‌تواند از تخفیف مالک قبلی استفاده کند و باید بر اساس سابقه خود، بیمه شخص ثالث خریداری کند. در مقابل، مالک قبلی می‌تواند با انتقال تخفیف همان تخفیف را برای خودروی بعدی یا بیمه جدید خود استفاده کند.
مدارک مورد نیاز برای انتقال تخفیف بیمه شخص ثالث:
- بیمه‌نامه خودروی جدید
- کپی بیمه شخص ثالث خودروی قدیم
- اصل و کپی کارت خودروی جدید
- برگه تاریخچه پلاک خودرو (برای مشاهده سوابق پلاک وارد شوید)
برای انتقال تخفیف لازم است مراحل زیر را پشت سر بگذارید:
- به یکی از نمایندگی‌ها یا شعب اصلی شرکت بیمه مراجعه کرده و درخواست انتقال تخفیف ثبت کنید.
- شرکت بیمه تخفیف‌های درج‌شده روی بیمه‌نامه خودروی قبلی شما را حذف می‌کند.
- مبلغ مربوط به روزهای باقی‌مانده از بیمه‌نامه قبلی، این بار بدون احتساب تخفیف، از شما دریافت می‌شود.
- پس از پرداخت این مبلغ، تخفیف‌های عدم خسارت به بیمه‌نامه خودروی جدیدتان منتقل خواهد شد.
تخفیف بیمه شخص ثالث تنها در زمان فروش می‌تواند به خودروی جدید همان فرد یا به نام همسر، والدین و فرزندان منتقل شود.
۴- لغو وکالت‌نامه‌های قبلی؛ اقدامی ضروری پس از فروش خودرو
بسیاری از مالکان خودرو در طول زمان برای کارهایی مثل تعویض پلاک، فروش، یا حتی انجام امور اداری، به افراد دیگر وکالت‌نامه می‌دهند. اما نکته‌ای که اغلب نادیده گرفته می‌شود این است که پس از فروش خودرو، این وکالت‌ها باید حتماً لغو شوند. در غیر این صورت، فردی که هنوز وکالت دارد، از نظر قانونی همچنان اختیار انجام برخی اقدامات مرتبط با خودرو را خواهد داشت.
برای مثال، تصور کنید چند سال قبل برای فروش خودرو به یکی از بستگان یا نمایشگاه‌دار وکالت بلاعزل داده‌اید. بعد از فروش خودرو و انتقال سند، اگر همان وکالت لغو نشود، شخص وکیل می‌تواند همچنان در مراجعات بعدی از اختیار خود استفاده کند. در مواردی دیده شده که خریدار یا شخص ثالث از همین وکالت‌ها سوءاستفاده کرده و حتی مشکلات مالی و حقوقی برای مالک قبلی ایجاد شده است.
برای جلوگیری از چنین مشکلاتی، لازم است پس از فروش خودرو به دفترخانه‌ای که وکالت‌نامه در آن تنظیم شده مراجعه کرده و درخواست ابطال آن را بدهید. این کار به‌سادگی انجام می‌شود و از نظر قانونی، هرگونه دسترسی یا اختیار قبلی فرد وکیل را از بین می‌برد.
نکته مهم: حتی اگر به شخصی که وکالت داده‌اید اعتماد کامل دارید، باز هم لغو وکالت پس از فروش خودرو الزامی است. چون موضوع فقط اعتماد شخصی نیست؛ بلکه پای مدارک رسمی و مسئولیت‌های حقوقی در میان است.
با چند اقدام ساده، از پشیمانی‌های بزرگ جلوگیری کنید
فروش خودرو فقط یک معامله ساده نیست؛ پشت این فرایند ریزه‌کاری‌هایی وجود دارد که اگر از آن‌ها غفلت کنید، ممکن است هزینه‌های مالی و دردسرهای حقوقی جدی برایتان به دنبال داشته باشد. از نوشتن قولنامه‌ای دقیق گرفته تا تعویض پلاک، انتقال تخفیف بیمه و لغو وکالت‌های قبلی، همه این اقدامات در ظاهر جزئی هستند اما در عمل می‌توانند برای شما مشکل ایجاد کنند. با رعایت همین چند اقدام پیشگیرانه که در این مقاله برای شما توضیح دادیم، هم سرمایه و هم آرامش ذهنی‌تان را را حفظ خواهید کرد.