عمر مفید لاستیک خودرو و زمان تعویض آن
لاستیک خودرو یکی از حیاتی‌ترین قطعات در ایمنی و عملکرد خودرو محسوب می‌شود. بسیاری از رانندگان به اهمیت این قطعه پی نبرده و تنها زمانی به فکر تعویض آن می‌افتند که با مشکل مواجه شوند. اما آیا می‌دانید لاستیک‌ها تاریخ انقضا دارند؟ در این مقاله به طور جامع به بررسی عمر مفید لاستیک خودرو، عوامل موثر بر آن، نشانه‌های فرسودگی و زمان مناسب برای تعویض می‌پردازیم.
لاستیک خودرو چقدر عمر می‌کند؟
به‌طور کلی، عمر مفید لاستیک خودرو بین ۵ تا ۶ سال در نظر گرفته می‌شود. اما این عدد می‌تواند بسته به عوامل مختلفی تغییر کند. حتی اگر لاستیک شما مسافت کمی پیموده باشد، پس از ۱۰ سال به هیچ عنوان قابل استفاده نیست و باید حتماً تعویض شود.
عوامل موثر بر عمر لاستیک
افزایش عمر لاستیک‌های خودرو، به چندین موارد کلیدی بستگی دارد. با رعایت این نکات ساده می‌توانید عمر لاستیک‌های خود را تا حد قابل توجهی افزایش دهید. در ادامه به جزییات آن می پردازیم.
لاستیک‌های باکیفیت از ترکیبات لاستیکی مرغوب ساخته شده و معمولاً عمر طولانی‌تری دارند. برندهای معتبری مانند میشلن، بریجستون، گودیر و پیرلی معمولاً دوام بیشتری نسبت به لاستیک‌های ارزان‌قیمت دارند.
شرایط جاده و آب و هوا
رانندگی در جاده‌های ناهموار، مناطق کوهستانی یا مناطقی با آب‌وهوای بسیار گرم یا سرد می‌تواند عمر لاستیک را به شدت کاهش دهد. تابش مستقیم آفتاب و باران‌های اسیدی نیز باعث تسریع فرسودگی می‌شوند.
سبک رانندگی
اگر عادت دارید با سرعت بالا رانندگی کنید، دورپیچ‌های تند بگیرید یا مدام ترمزهای ناگهانی انجام دهید، لاستیک‌های شما به سرعت فرسوده خواهند شد. رانندگی آرام و نرم می‌تواند عمر لاستیک را افزایش دهد.
فشار باد لاستیک
کم یا زیاد بودن باد لاستیک می‌تواند باعث ساییدگی نامنظم و کاهش عمر آن شود. فشار باد نامناسب علاوه بر کاهش عمر لاستیک، مصرف سوخت را نیز افزایش می‌دهد.
وزن خودرو و بارگذاری
بارگیری بیش از حد خودرو فشار زیادی به لاستیک‌ها وارد کرده و باعث گرم شدن بیش از حد و کاهش عمر آنها می‌شود. همیشه به حداکثر بار مجاز درج شده روی لاستیک توجه کنید.
نشانه‌های فرسودگی لاستیک
یک سری از نشانه ها هنگام حرکت از علائم واضح فرسودگی لاستیک هستند.این عوامل، باید حتماً بررسی و در صورت نیاز تعویض شود. در ادامه ببه جزییات بیشتر این شانه ها می پردازیم.
کاهش عمق آج
عمق آج لاستیک باید حداقل ۱.۶ میلی‌متر باشد. شما می‌توانید با قرار دادن یک سکه در شیارهای لاستیک این مقدار را بررسی کنید. اگر آج لاستیک کم شده باشد، زمان تعویض آن رسیده است.
ترک‌خوردگی و پارگی
ترک‌های کوچک روی دیواره لاستیک (به ویژه در لاستیک‌های قدیمی) نشانه کهنگی و فرسودگی است. این ترک‌ها می‌توانند منجر به ترکیدگی ناگهانی شوند.
تغییر شکل لاستیک
اگر لاستیک برآمدگی یا فرورفتگی غیرعادی دارد، ممکن است ساختار داخلی آن آسیب دیده باشد. این حالت معمولاً در اثر برخورد با جدول یا اجسام سخت ایجاد می‌شود.
لرزش غیرعادی هنگام رانندگی
اگر هنگام رانندگی بخصوص در سرعت‌های بالا لرزش غیرمعمول در فرمان یا بدنه احساس می‌کنید، ممکن است لاستیک‌ها مشکل داشته باشند.
صداهای غیرمعمول
صدای بیش از حد معمول لاستیک‌ها هنگام حرکت می‌تواند نشانه ساییدگی نامنظم یا مشکلات فنی دیگر باشد.
عمر متوسط لاستیک‌های مختلف
- لاستیک‌های معمولی: ۵ تا ۶ سال
- لاستیک‌های تمام‌فصل: ۴ تا ۵ سال
- لاستیک‌های اسپرت: ۳ تا ۴ سال
- لاستیک‌های آفرود: ۲ تا ۳ سال
تأثیر مسافت پیموده شده
به طور متوسط لاستیک‌ها پس از پیمودن ۴۰,۰۰۰ تا ۵۰,۰۰۰ کیلومتر نیاز به تعویض دارند. اما این عدد بسته به کیفیت لاستیک و شرایط استفاده متفاوت است.
تاریخ تولید لاستیک
تاریخ تولید لاستیک به صورت یک عدد ۴ رقمی روی دیواره آن حک شده است. دو رقم اول هفته و دو رقم آخر سال تولید را نشان می‌دهد. به عنوان مثال عدد “۲۵۲۱” به معنای تولید در هفته ۲۵ سال ۲۰۲۱ است.
راهکارهای افزایش عمر لاستیک
برای حداکثر بهره‌وری از لاستیک‌ها، رعایت اصول نگهداری شامل کنترل دوره‌ای فشار باد، تعویض موقعیت لاستیک‌ها، رانندگی ملایم و انجام سرویس‌های دوره‌ای مانند بالانس چرخ‌ها ضروری است.در ادامه به جزییات این راهکار ها گفته شده است.
تنظیم فشار باد به‌صورت منظم: ماهانه فشار باد لاستیک‌ها را چک کنید. فشار باد مناسب معمولاً روی درب باک یا دفترچه راهنمای خودرو درج شده است.
بالانس و تنظیم فرمان: اگر فرمان خودرو به یک طرف کشیده می‌شود یا لاستیک‌ها به صورت نامتقارن ساییده شده‌اند، حتماً به یک مکانیک مراجعه کنید.
جابجایی لاستیک‌ها: هر ۱۰,۰۰۰ کیلومتر جای لاستیک‌های جلو و عقب را عوض کنید تا ساییدگی به صورت یکنواخت انجام شود.
نگهداری صحیح در انبار: اگر قصد دارید لاستیک‌ها را برای مدتی انبار کنید، آنها را در جای خشک و خنک و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید.
نکات فنی تعویض لاستیک
- همیشه از آچارهای استاندارد برای سفت کردن پیچ‌های چرخ استفاده کنید
- پس از تعویض لاستیک حتماً بالانس چرخ‌ها را انجام دهید
- لاستیک زاپاس را همیشه چک کنید تا در مواقع ضروری آماده باشد
جمع‌بندی
تعویض به‌موقع لاستیک خودرو نه‌تنها ایمنی شما و سرنشینان را تضمین می‌کند، بلکه باعث کاهش مصرف سوخت و بهبود عملکرد خودرو نیز می‌شود. با رعایت نکات نگهداری و توجه به نشانه‌های فرسودگی، می‌توانید از لاستیک‌های خود بهینه‌ترین استفاده را ببرید.
سوالات متداول (FAQs)
آیا می‌توان از لاستیک‌های دست دوم استفاده کرد؟
استفاده از لاستیک دست دوم به شرطی که تاریخ تولید آن قدیمی نباشد و آج کافی داشته باشد امکان‌پذیر است، اما به طور کلی توصیه نمی‌شود.
تفاوت لاستیک تابستانی و زمستانی چیست؟
لاستیک‌های زمستانی از ترکیبات نرم‌تری ساخته شده و طرح آج آنها برای grip بهتر در برف و یخ طراحی شده است.
آیا می‌توان لاستیک‌های مختلف را روی یک خودرو نصب کرد؟
این کار به شدت خطرناک است و می‌تواند باعث از دست رفتن کنترل خودرو شود. همیشه از لاستیک‌های هم‌مدل استفاده کنید.
هر چند وقت یکبار باید لاستیک زاپاس را چک کنیم؟
لاستیک زاپاس باید حداقل هر ۳ ماه یکبار از نظر فشار باد و سلامت کلی بررسی شود.