نحوه خرید اوراق اختیار فروش تبعی

سرمایه گذاری در بورس یکی از بسترهای مناسب سرمایه‌گذاری برای تمام افراد جامعه است. همان‌طور که می‌دانید، بازار بورس ماهیت نوسانی دارد و سرمایه‌گذاران با استفاده از نوسانات قیمتی سهم‌های مختلف کسب سود می‌کنند. با این تفاسیر و با گذشت چندین سال از شروع بورس در کشور، سازمان بورس همیشه به دنبال ارائه ابزارها و روش‌های متفاوت برای کاهش ریسک و امن کردن این بستر برای سرمایه‌گذاری بوده است. «اوراق اختیار فروش تبعی» یکی از همین ابزارهای مهم در بازار بورس است. این اوراق در اصل به عنوان یک بیمه برای سرمایه‌گذاری فرد به شمار می‌آید تا با استفاده از آن بتواند میزان ریسک و تحمل ضرر را به حداقل برساند. در این مقاله قصد داریم به صورت کامل به نحوه خرید و استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی در بازار بورس بپردازیم. با ما همراه باشید.

اوراق اختیار فروش تبعی

برای آشنایی با «اوراق اختیار فروش تبعی» بهتر است ابتدا با «اختیار معامله» آشنا شویم. اختیار معامله به عنوان یک حق برای سرمایه‌گذار در نظر گرفته می‌شود که به واسطه آن می‌‌تواند در زمان‌های مشخص، دارایی پایه قرارداد را خرید و فروش کند. اختیار معامله به صورت کلی دارای دو نوع است که با نام‌های اختیارمعامله اروپایی و آمریکایی شناخته می‌شوند. در نوع اول، خریدار اوراق می‌تواند در زمان سررسید قرارداد، اختیار خود را اعمال کند اما در اختیار معامله آمریکایی، خریدار در هر زمانی که قصد داشته باشد، می‌تواند از اختیار خود در معاملات استفاده کند.

با این تفاسیر، اوراق اختیار فروش تبعی نوعی ابزار در بازار بورس است که عرضه کننده اوراق، اجازه یا اختیار فروش حجم مشخصی از سهام را با قیمت تعیین شده در تاریخ سررسید به خریدار می‌دهد. به عبارت دیگر، شخص خریدار اطمینان حاصل می‌کند که با خرید این اوراق، مقدار مشخصی از سهام خود را می‌تواند در زمان سررسید تعیین شده با قیمت مشخص به فروش برساند. با این حال ممکن است در زمان اعمال اختیار قیمت سهم کاهش پیدا کرده باشد اما شخص خریدار با داشتن اوراق اختیار فروش تبعی نگران این موضوع نیست و دارایی سهام خود را با قیمت مشخص شده در قرارداد، به فروش خواهد رساند.

با توجه به آشنایی با اوراق اختیار و اوراق اختیار فروش تبعی، می‌توان گفت که اوراق اختیار فروش تبعی در ایران مشابه اوراق اختیار اروپایی است و سهام‌دران تنها در زمان سررسید قادر به اعمال آن خواهند بود. سهام‌داران با تهیه یا خرید این اوراق می‌توانند حداقل سود تعیین شده‌ای را در فرایند سرمایه‌گذاری خود مشخص کنند و با خیال آسوده در این مسیر معاملات خود را مدیریت کنند. همان‌طور که در بخش‌های قبل هم اشاره کردیم، اوراق اختیار فروش تبعی یک نوع بیمه است که میزان ریسک سرمایه‌گذاری را در بازار بورس خنثی می‌کند.

عرضه اوراق اختیار فروش تبعی

شرکت‌هایی که قصد دارند برای سهام خود در بازار بورس اوراق اختیار فروش تبعی عرضه کنند، باید مستندات و اطلاعات دقیق مورد نیاز را به سازمان بورس ارائه کنند. سازمان بورس مطابق با چارچوب‌ها و ضوابط تعیین شده، مستندات شرکت مورد نظر را تایید کرده و بعد از آن اطلاعیه عرضه و اوراق فروش تبعی نماد معاملاتی مد نظر را توسط بورس منتشر می‌شود. عرضه کننده این اوراق در بازار، باید میزان مشخصی از آن را به صورت روزانه منتشر کند.

نحوه خرید اوراق اختیار فروش تبعی

افرادی که قصد خرید اوراق فروش تبعی را دارند، می‌توانند به راحتی در روز عرضه اوراق آن را خریداری کنند. قیمت این اوراق در پایان ساعت بازار و بر اساس قیمت پایانی سهم مورد نظر اعلام می‌شود. خرید این اوراق دقیقا بعد از اتمام بازار امکان‌پذیر است؛ به این شکل که خریدار به مدت ۳۰ دقیقه که به صورت حراج ناپیوسته مشخص شده است، می‌تواند اوراق اختیار فروش مورد نظر را بخرد.

اعمال اوراق اختیار فروش تبعی

همان‌طور که اشاره کردیم، خریدار می‌تواند اوراق خود را در روز سررسید اعمال کند. دقت داشته باشید که اگر در تاریخ سررسید قیمت پایانی سهم مورد نظر بیشتر از قیمت تعیین شده در اوراق باشد، خریدار امکان اعمال اوراق را نخواهد داشت. در این صورت قیمت سهم رشد کرده و سهام‌دار در این شرایط سود می‌کند و نیازی به اعمال اوراق ندارد. در شرایط عکس، یعنی زمانی که قیمت سهم نسبت به قیمت اوراق اختیار فروش تبعی کمتر باشد، خریدار می‌تواند اوراق خود را تا ساعت ۱۳ روز سررسید، توسط کارگزار اعمال کند.

در این شرایط، مبلغی که از اختلاف قیمت سهم و اوراق اختیار فروش تبعی حاصل می‌شود، به صورت اوراق بهادار یا نقدی به حساب خریدار واریز می‌شود. سرمایه‌گذار در این صورت با خیال راحت سهام خود را فروخته و نگران ضرر و زیان به وجود آمده نیست، چرا که با داشتن اوراق اختیار فروش تبعی، این سرمایه‌گذاری تا حدودی بیمه شده و سرمایه‌گذار خسارت زیادی را تجربه نمی‌کند.

کلام آخر

با توجه به پیشرفت بورس در سال‌های اخیر در ایران، ابزارها و روش‌های متنوعی برای سرمایه‌گذاران در نظر گفته شده که در مسیر سرمایه‌گذاری سود قابل توجه‌ای را به دست بیاورند. یکی از دغدغه‌های سرمایه‌گذاران در شرایط بد بازار بورس، جلوگیری و خنثی کردن میزان ریسک و احتمالی در روزهای آینده است. این امر با ظهور ابزاری به نام اوراق اختیار فروش تبعی ممکن شده و سهام‌داران با تهیه یا خرید این اوراق در بازار بورس، فرایند سرمایه‌گذاری خود را بیمه می‌کنند. در این شرایط نگرانی افراد کمتر شده و با خیال آسوده به معاملات سهام می‌پردازند.